Pałac Łomnica - Królewska historia od średniowiecza

Łomnica jako wieś rycerska była wzmiankowana już w 1305 r., a w 1366 r. z przekazów wiadomo o istnieniu majątku ziemskiego.

Przebogata historia Pałacu Łomnica – od wsi rycerskiej do barokowego skarbu

W 1281 r. pobliski majątek w Wojanowie przejął Hans Zedlitz von Schildow. Jego ród przybył na Dolny Śląsk i pełnił funkcje administracyjne na dworach książąt świdnicko-jaworskich i legnicko-brzeskich. Możliwe, że majątek ziemski należał w ówczesnym czasie również do nich. Wiadomo także, że 1391 r. Łomnica została odsprzedana przez Petera Langevelzila rycerzowi Heinze von Zedlitz. Następnym właścicielem była Nickela von Zedlitz, który około 1498 r. sprzedał Łomnicę braciom Zedlitz z Maciejowej.

Przełomowe momenty – właściciele i ich wpływ na Pałac

Epoka Zedlitzów

Do roku 1650 majątek w Łomnicy, jak też sąsiedni Wojanów, pozostawały w rękach rodziny von Zedlitz. W 1650 r. kolejnym właścicielem stał się, w wyniku małżeństwa z Anną Elisabeth von Zedlitz, cesarsko-austriacki podpułkownik Mathias de Tomagnini.

Zmysł baroku w sercu Dolnego Śląska – przebudowa Pałacu w XVIII wieku

W 1720 r. na zlecenie rodziny nastąpiła przebudowa dworu na barokowy pałac. Z kolei w innych źródłach podane jest, że przebudowa trwała od 1705 do 1725 r..

Przebudowa z lat 20 XVIII w przypisywana jest znanemu architektowi, Martinowi Frantzowi z Revala. Prace dotyczyły raczej wnętrz i elewacji, gdyż zachowano bryłę i pierwotny układ budowli.

Łomnica w rękach kupców – ślad Mentzla w krajobrazie Jeleniogórskim

 Majątek w Łomnicy pozostawał własnością rodziny do 1738 r., kiedy to nabywcą został kupiec jeleniogórski Chrystian Mentzel. Jako nieposiadający pochodzenia szlacheckiego, musiał otrzymać zgodę od cesarza. W 1748 r. syn Mentzela, Christian Godfried, przeprowadził renowację pałacu. Prawdopodobnie założył również park. Majątek pozostał w rodzinie do 1809 r., kiedy to został oddany przez potomka Mentzela swej rozwiedzionej żonie.

XIX wiek - zmiany właścicieli i form architektonicznych

W 1811 r. posiadłość nabył od rozwódki kupiec z Kowar, Johann Georg Flauch. Po śmierci kupca 1822 r. majątek odziedziczyła wdowa, Maria Flauch. Później pałac przeszedł na jej zięcia, barona Moritza von Roth.

W 1835 r. Łomnica została kupiona przez Carla Gustawa von Küster. Był on na dworze neapolitańskim ministrem króla pruskiego oraz posłem. W 1815 r. król Prus nobilitował rodzinę von Küster.

XIX wiek – Pałac w stylu Biedermeier i interwencja Alberta Tolberga

W 1838 r. rozpoczęła się kolejna przebudowa w stylu Biedermeierowskim. Kierował nią Albert Tolberg, uczeń Karla Friedricha Schinkla, który od r. 1835 był kierownikiem urzędu budowlanego w majątku Szaffgotschów. Usunięto zewnętrzne sztukaterie, naczułki okienne i kilka gzymsów. Podzielono hol wejściowy dwiema kolumnami doryckimi. Powiększono otwory okienne, wzniesiono trzecią kondygnację od strony ogrodu.

Prawdopodobnie zatynkowano barokową polichromię w glifach okiennych na parterze. W 1841 r. wybudowano przy elewacji zachodniej wieżę. Trzy lata później przebudowano schody. Kolejne prace remontowe miały miejsce w 1926 r..

Majątek należał do rodziny Küster do roku 1945.

Po II wojnie światowej - upadek i odbudowa

Po II wojnie światowej stworzono w pałacu ośrodek oświaty rolniczej, a następnie szkołę podstawową, która funkcjonowała tam do 1977 r. Zlikwidowano ją ze względu na zły stan techniczny stropów. Nie przeprowadzono tam remontu i budynek opustoszał. Miejscowa ludność zdewastowała pałac, wycinając belki stropowe na opał i deski podłogowe.

Nowe życie Pałacu – rewitalizacja i odrodzenie w latach 90

Zniszczony, z zawalonymi częściowo stropami i więźbą dachową, pałac został dokupiony w 1992 r. przez spółkę niemiecko-polską Wacław Dzida i Urlich von Küster, co dało początek pracom zabezpieczającym. W 1996 r. podjęto się rekonstrukcji zdziczałego parku: odtworzenia starych osi widokowych, dawnych ścieżek i licznych nasadzeń roślin.

Pałac Łomnica dziś – piękno odrestaurowanej rezydencji

Obecnie pałac jest trzykondygnacyjną budowlą z poddaszem użytkowym. Korpus główny przykrywa dach czterospadowy z lukarnami. Zachowały się duże fragmenty malarstwa ściennego z lat 1705-1725 oraz dekoracja malarska sufitu i fasety z czasów przebudowy Tolberga.

© Natalia Poniatowska-Wasiak. Wszelkie prawa zastrzeżone

Literatura:

1. Kapałczyński W., Napierała P. „Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej”. Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław 2005.

2. "Słownik geografii turystycznej Sudetów. Rudawy Janowickie". Red. M. Staffa. Wyd. I-BIS. Wrocław 1998

3. "Dolina Zamków i Ogrodów. Kotlina Jeleniogórska - wspólne dziedzictwo". Red. O. Czerner, A. Herzig. Muzeum Okręgowe w Jeleniej Górze. Berlin i Jelenia Góra 2003

4. Ciołek M. "Romantyczna rezydencja w Wojanowie i jej twórcy: Fryderyk A. Stueler i Peter J. Lenne". http://www.dziedzictwo.pl

Odkryj piękno Karkonoszy i Rudaw Janowickich i zatrzymaj się w klimatycznych wnętrzach Piaskowego Konia

Czy wiedziałeś, że Pałac Łomnica leży w sąsiedztwie Rudawskiego Parku Krajobrazowego? To idealna okazja, aby połączyć odkrywanie historycznych perełek Dolnego Śląska z chwilą wytchnienia w komfortowych górskich domkach Piaskowego Konia.

W Piaskowym Koniu możesz zanurzyć się w prywatnym jacuzzi, zrelaksować się w ogrzewanym basenie czy skorzystać z sauny, otoczony spokojem Natury 2000. To raj dla tych, którzy cenią ciszę, piękne widoki i ekskluzywne warunki odpoczynku.

Podczas pobytu odkryj nie tylko uroki Łomnicy i malowniczych Rudaw Janowickich, ale także inne pobliskie atrakcje – Zamek Bolczów, Pałac Wojanów czy Kolorowe Jeziorka.

Zarezerwuj swój pobyt dziś!

Podróż w Karkonosze to przygoda, która na długo zapadnie w pamięć – połączenie historii, natury i luksusu czeka na Ciebie.

Zarezerwuj nocleg w Piaskowym Koniu i odkryj góry w najlepszym stylu.

Sprawdź dostępność i rezerwuj online

Piaskowy Koń – Twój azyl w sercu gór!